1. Ogolne
To uklad krazenia zaopatruje kazda komorke naszego ciala w pokarm i tlen, a takze usuwa ze wszystkich komrek szkodliwe i niepotrzebne substancje.
Uklad krwionosny czlowieka sklada sie z serca i pokrywajacej cale cialo sieci naczyn krwionosnych: zyl, tetnic i naczyn wlosowatych. Naczynia tworza system zamkniety. Mozna w nim wyroznic dwa obiegi: obieg plucny zwany malym obiegiem krwi i obieg obwodowy zwany duzym. Obieg maly zapewnia zaopatrzenie krwi w tlen, a obieg duzy rozprowadzoa utlenowana krew po calym organizimie. Serce jest sila napedowa, zapewniajaca przeplyw krwi w naczyniach krwionosnych. W transporcie krwi uczestnicza wczesniej wymienione naczynia krwionosne. Tetnice odprowadzaja krew utlenowana z serca, zyly zas doprowadzaja krew nieutlenowana do serca, a naczynia wlosowate uczestnicza w wymianie substancji miedzy krwia a plynem tkankowym. Uklad krwionosny pozostaje pod stala kontrola ukladu nerwowego i hormonalnego. W utrzymaniu krazenia krwi pomagaja sercu ruchy miesni szkieletowych i ruchy oddechowe.
2. Budowa serca
zastawki
zyla glowna gorna
aorta (tetnica glona)
tetnica plucna
zyly plucne
lewy przedsionek
lewa komora
przegroda
sciana komory lewej
sciana komory prawej
zyla glowna dolna
prawa komora
prawy przedsionek
tetnica wyprowadzajaca krew z serca
zyla krew wraca do serca
Serce to miesniowy worke wielkosci zacisnietej piesci. Ma ono ksztalt stozka odwroconego wierzcholkiem w dol. Polozone jest za mostkiem, bardziej po lewej stronie i podstawa siega do drugiego zebra. Serce doroslego mezczyzny wazy okolo 300g, kobiety okolo 270g. To dosc duzy narzad, poniewaz musi zapewnic odpowiednia szybkosc transportu krwi.
Ten bardzo wazny narzad skladal sie z dwoch przedsionkow - lewego i prawego - i dwoch komor - tez lewej i prawej. Komory oddzielone da od przedsionkow zastawkami. Otwarte zastawki serca pozwalaja krwi przeplynac z przedsionkow do komor, wkutek ich skurczu. Podczas skurczu komorki zastawki zamykaja sie , co uniemozliwa cofniecie sie krwi do przedsionkow.
Serce zbudowane jest ze specjalnego rodzaju tkanki miesniowej zwanej sercowa. Kiedy miesien sercowy kurczy sie , zmniejsza swoja objetosc, a przy rozkurczaniu zwieksza ja.
3. Cykl pracy serca
Praca serca kieruje specjalny uklad przewodzacy - cos w rodzaju naturalnego rozrusznika serca ktrory pobudza miesien sercowy do skurczow - dzieki temu przedsionki i komory kurcza sie wedlug ustalonego rytmu: skurcz przedsionkow, skurcz komor, przerwa. Caly cykl pracy serca trwa niespelna sekunde i sklada sie z trzech faz.
Pierwsza z nich jest spoczynek serca. W tym czasie jamy serca wypelniaja sie krwia, ktora naplywa z zyl, a cisnienie krwi w sercu jest niskie. Przerwy, kiedy nie pracuje zadna czesc serca, pozwalaja sercu na odpoczynek, zwazywszy, ze musi ono miarowo pracowac przez cale zycie czlowieka.
Kolejnym etapem jest skurcz przedsionkow, dzieki czemu do komor serca jest wtlaczana krew. Jednoczesnie kurcza sie komory (to nastepny etap), co prowadzi do szybkiego wzrostu cisnienia krwi i zamkniecia zastawek oddzielajach komory od przedsionkow. Zastawki u wejscia do tetnic otwieraja sie i krew zostaje ...
4. Naczynia krwionosne
Zyly i tetnice zapewniaja transport krwi w malym i duzym obiegach krwi.
Tetnice to wychodzace z serca duze naczynia (aorta - glowna tetnica - ma 2 cm srednicy) o grubych, sprezystych, umiesnionych scianach.
W aorcie i jej odgalezieniach plynie krew utlenowana - bogata w tlen, jasnoczerwona. Im dalej od serca, tym tetnice staja sie wezsze, ich sciany ciensze, a krew - po kazdym rozgalezieniu i zmniejszeniu srednicy naczynia - plynie coraz wolniej i pod mniejszym cisnieniem.
Zyly sa naczyniami doprowadzajacymi krew do serca. Plynie nimi krew nieutlenowana (z wyjatkiem zyl plucnych). Zyly maja znacznie ciensze sciany, krew plynie w nich pod znacznie mniejszym cisnieniem. W zylach obecne sa zastawki, ktore uniemozliwiaja cofanie sie krwi.
Naczynia wlosowate sa krotkie, a ich sciane stanowi tylko jedna warstwa komorek- srodblonek, w ktorym znajduja sie liczne pory. Umozliwia to wymiane substancji.
5. Obieg krwi
Krew w organizmie czlowieka -tak, jak u innych ssakow - krazy w dwoch obiegach: malym (zwanym plucnym) i duzym (obwodowym).
Maly obieg krwi zwany plucnym odprowadza krew uboga w tlen i zasobna w dwutlenek wegla do pluc, gdzie ulega ona utlenowaniu. Obieg ten napedzany jest przez prawa komore serca. Z pluc krew trafia do lewego przedsionka, a nastepnie do lewej komory. Stad jest wypchana do krazenia obwodowego (duzego) tetnica glowna, docierajac do szystkich komorek organizmu.
Uboga w tlen krew powracajaca z obiegu obwodowego prowadzona jest do przedsionka prawego, a nastepnie przetloczona do prawej komory, gdzie ponownie zostanie doprowadzona do pluc w obiegu plucnym.
W transporcie tlenu uczestnicza wyspecjalizowane czerwone krwinki - erytrocyty.
6. Badanie pracy serca
Powszechnym sposobem badania pracy serca jest pomiar jego aktywnosci elektrycznej. Uzyskany zapis okresla sie mianem elektrokardiogramu (EKG).
Z cyklem pracy serca wiaze sie pomiar cisnienia tetniczego.
Pomiar cisnienia tetniczego wykonuje sie na tetnicy ramiennej. Podczas skurczu serca serca i wyrzutu krwi z lewej komory cisnienie, nazywane skurczowym, jest najwyzsze i wynosi w aorcie okolo 120 mm Hg. Najnizsze cisnienie tetnicze obserwuje sie w fazie rozkurczu serca i jest nazywane rozkurczowym. Wynosi ono okolo 70 mm Hg.
Tetno - to rytmiczne rozciaganie sciany naczyn tetniczych powstale przy wyrzucaniu krwi z lewej komory do tetnic. Mierzy sie je, przykladajac palce do tetnicy (najczesciej do nadgarstka lub szyi). Prawidlo tetno u doroslego czlowieka wynosi 60 - 70 pulsow na minute.
To uklad krazenia zaopatruje kazda komorke naszego ciala w pokarm i tlen, a takze usuwa ze wszystkich komrek szkodliwe i niepotrzebne substancje.
Uklad krwionosny czlowieka sklada sie z serca i pokrywajacej cale cialo sieci naczyn krwionosnych: zyl, tetnic i naczyn wlosowatych. Naczynia tworza system zamkniety. Mozna w nim wyroznic dwa obiegi: obieg plucny zwany malym obiegiem krwi i obieg obwodowy zwany duzym. Obieg maly zapewnia zaopatrzenie krwi w tlen, a obieg duzy rozprowadzoa utlenowana krew po calym organizimie. Serce jest sila napedowa, zapewniajaca przeplyw krwi w naczyniach krwionosnych. W transporcie krwi uczestnicza wczesniej wymienione naczynia krwionosne. Tetnice odprowadzaja krew utlenowana z serca, zyly zas doprowadzaja krew nieutlenowana do serca, a naczynia wlosowate uczestnicza w wymianie substancji miedzy krwia a plynem tkankowym. Uklad krwionosny pozostaje pod stala kontrola ukladu nerwowego i hormonalnego. W utrzymaniu krazenia krwi pomagaja sercu ruchy miesni szkieletowych i ruchy oddechowe.
2. Budowa serca
zastawki
zyla glowna gorna
aorta (tetnica glona)
tetnica plucna
zyly plucne
lewy przedsionek
lewa komora
przegroda
sciana komory lewej
sciana komory prawej
zyla glowna dolna
prawa komora
prawy przedsionek
tetnica wyprowadzajaca krew z serca
zyla krew wraca do serca
Serce to miesniowy worke wielkosci zacisnietej piesci. Ma ono ksztalt stozka odwroconego wierzcholkiem w dol. Polozone jest za mostkiem, bardziej po lewej stronie i podstawa siega do drugiego zebra. Serce doroslego mezczyzny wazy okolo 300g, kobiety okolo 270g. To dosc duzy narzad, poniewaz musi zapewnic odpowiednia szybkosc transportu krwi.
Ten bardzo wazny narzad skladal sie z dwoch przedsionkow - lewego i prawego - i dwoch komor - tez lewej i prawej. Komory oddzielone da od przedsionkow zastawkami. Otwarte zastawki serca pozwalaja krwi przeplynac z przedsionkow do komor, wkutek ich skurczu. Podczas skurczu komorki zastawki zamykaja sie , co uniemozliwa cofniecie sie krwi do przedsionkow.
Serce zbudowane jest ze specjalnego rodzaju tkanki miesniowej zwanej sercowa. Kiedy miesien sercowy kurczy sie , zmniejsza swoja objetosc, a przy rozkurczaniu zwieksza ja.
3. Cykl pracy serca
Praca serca kieruje specjalny uklad przewodzacy - cos w rodzaju naturalnego rozrusznika serca ktrory pobudza miesien sercowy do skurczow - dzieki temu przedsionki i komory kurcza sie wedlug ustalonego rytmu: skurcz przedsionkow, skurcz komor, przerwa. Caly cykl pracy serca trwa niespelna sekunde i sklada sie z trzech faz.
Pierwsza z nich jest spoczynek serca. W tym czasie jamy serca wypelniaja sie krwia, ktora naplywa z zyl, a cisnienie krwi w sercu jest niskie. Przerwy, kiedy nie pracuje zadna czesc serca, pozwalaja sercu na odpoczynek, zwazywszy, ze musi ono miarowo pracowac przez cale zycie czlowieka.
Kolejnym etapem jest skurcz przedsionkow, dzieki czemu do komor serca jest wtlaczana krew. Jednoczesnie kurcza sie komory (to nastepny etap), co prowadzi do szybkiego wzrostu cisnienia krwi i zamkniecia zastawek oddzielajach komory od przedsionkow. Zastawki u wejscia do tetnic otwieraja sie i krew zostaje ...
4. Naczynia krwionosne
Zyly i tetnice zapewniaja transport krwi w malym i duzym obiegach krwi.
Tetnice to wychodzace z serca duze naczynia (aorta - glowna tetnica - ma 2 cm srednicy) o grubych, sprezystych, umiesnionych scianach.
W aorcie i jej odgalezieniach plynie krew utlenowana - bogata w tlen, jasnoczerwona. Im dalej od serca, tym tetnice staja sie wezsze, ich sciany ciensze, a krew - po kazdym rozgalezieniu i zmniejszeniu srednicy naczynia - plynie coraz wolniej i pod mniejszym cisnieniem.
Zyly sa naczyniami doprowadzajacymi krew do serca. Plynie nimi krew nieutlenowana (z wyjatkiem zyl plucnych). Zyly maja znacznie ciensze sciany, krew plynie w nich pod znacznie mniejszym cisnieniem. W zylach obecne sa zastawki, ktore uniemozliwiaja cofanie sie krwi.
Naczynia wlosowate sa krotkie, a ich sciane stanowi tylko jedna warstwa komorek- srodblonek, w ktorym znajduja sie liczne pory. Umozliwia to wymiane substancji.
5. Obieg krwi
Krew w organizmie czlowieka -tak, jak u innych ssakow - krazy w dwoch obiegach: malym (zwanym plucnym) i duzym (obwodowym).
Maly obieg krwi zwany plucnym odprowadza krew uboga w tlen i zasobna w dwutlenek wegla do pluc, gdzie ulega ona utlenowaniu. Obieg ten napedzany jest przez prawa komore serca. Z pluc krew trafia do lewego przedsionka, a nastepnie do lewej komory. Stad jest wypchana do krazenia obwodowego (duzego) tetnica glowna, docierajac do szystkich komorek organizmu.
Uboga w tlen krew powracajaca z obiegu obwodowego prowadzona jest do przedsionka prawego, a nastepnie przetloczona do prawej komory, gdzie ponownie zostanie doprowadzona do pluc w obiegu plucnym.
W transporcie tlenu uczestnicza wyspecjalizowane czerwone krwinki - erytrocyty.
6. Badanie pracy serca
Powszechnym sposobem badania pracy serca jest pomiar jego aktywnosci elektrycznej. Uzyskany zapis okresla sie mianem elektrokardiogramu (EKG).
Z cyklem pracy serca wiaze sie pomiar cisnienia tetniczego.
Pomiar cisnienia tetniczego wykonuje sie na tetnicy ramiennej. Podczas skurczu serca serca i wyrzutu krwi z lewej komory cisnienie, nazywane skurczowym, jest najwyzsze i wynosi w aorcie okolo 120 mm Hg. Najnizsze cisnienie tetnicze obserwuje sie w fazie rozkurczu serca i jest nazywane rozkurczowym. Wynosi ono okolo 70 mm Hg.
Tetno - to rytmiczne rozciaganie sciany naczyn tetniczych powstale przy wyrzucaniu krwi z lewej komory do tetnic. Mierzy sie je, przykladajac palce do tetnicy (najczesciej do nadgarstka lub szyi). Prawidlo tetno u doroslego czlowieka wynosi 60 - 70 pulsow na minute.
Komentarze
Prześlij komentarz